* Kurucusu : Sultan II. Selim
* Mimari : Mimar Sinan
* Yapılış Tarihi : 1568 – 1574 Kapladığı Alan : Külliye ile birlikte 22.202 m’
* Camiinin içi : 1620 m’
* Camiinin Haremi : 2475 m’
* Kubbenin Çapı : 31.30 m.
* Yerden Kubbenin Kilit Taşına olan yüksekliği : 43.28 m.
* Minarelerin Yüksekliği : 70.89 m. ya da 72.50 m.
Selimiye Camii Osmanlı-Türk mimarisinin ve dünya mimarlık tarihinin başlıca eserlerinden biridir. Beş asra yaklaşan geçmişiyle halen dimdik ayakta duran Selimiye, Osmanlı dönemi camiilerinin en görkemli ve en güzellerindendir. Edirne-Merkez Yenimahalle’de bulunan Selimiye Camii, Kanuni Sultan Süleyman’ın oğlu II. Selim’in talimatıyla Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Yapımına 1568’de başlanan camiinin inşaası 1575 yılında tamamlanmıştır. Yapının mülkiyeti Sultan Selim Vakfında dır. Mimar Sinan, 80 yaşında iken meydana getirdiği bu muhteşem yapıtını, “Ustalık Eserim” olarak nitelendirmektedir. Zira Mimar Sinan bu camiiyi yaparken o zamana kadar hiç bir mimarın başaramadığı bir işi başarmış, önceki büyük camii ve kiliselerde görülmemiş bir ustalıkla bütün camiiyi tek bir kubbenin altına toplamıştır. Bu teknik daha önceki dönemlerde inşa edilen hiçbir camiide görülmemiş bir tekniktir.
O dönemlerde Ayasofya Camii’nin kubbesini aşacak büyüklükte bir kubbenin yapılamayacağı düşünülürken, Mimar Sinan bu yapıtıyla bu düşüncenin geçersizliğini ortaya koymuştur. Hatta camiinin yapısındaki bu olağanüstü farklılıktan dolayı Mimar Sinan’ın, “Şehzade Camii’ni graklığırnda, Süleymaniye Camii’ni kalfalığımda, Selimiye’yi ustalığımda yaptım” dediği söylenmektedir. Selimiye Camii’nin taş duvarlarla çevrili geniş dış avlusunda, Darül-Sübyan, Darül-Kur’a ve Darül-Hadis yapıları bulunmaktadır. Bu yapıların bir bölümü ve medrese, Edirne Müzesi’nin çeşitli bölümlerini oluşturmaktadır.
Camii, medrese ve Darül Hadis, dört yanı taş duvarlarla çevrili, 190 x 130 m. boyutlarında büyük dikdörtgen avlunun içine, ortada camii ve güneydeki köşelerde ikiz eğitim yapıları olmak üzere, simetrik bir düzende yerleştirilmiştir. Camii terasının altında yer alan Arasta (çarşı), III. Murat zamanında Selimiye’ye vakıf olarak yaptırılmıştır. Mimari Davut Ağa’dır. Camii, dört minaresiyle çok uzaktan dahi tüm dikkatleri üzerine çekecek şekilde gösterişli bir görünüme sahiptir. Selimiye Camii, külliyesi ile birlikte 22202 m”lik alanı ile “Kapladığı yer bakımından en geniş camii” olarak mimarlık tarihine geçmiş bir yapıttır.
II. Selim, Selimiye Camii’nin İnşaasının Bittiğini Görememiştir
Padişah Sultan Il. Selim tarafından Edirne’de yaptırılan Selimiye Camii’nin inşaası, 1568-1575 yılları arasında tamam-lanmıştır. Camiinin yapımına ilk başlanma tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak camiinin kapısında yer alan kitabede Hicri 976 (Miladi 1568) yılı yazılmıştır. 27 Kasım 1574 Cuma günü camiinin kullanıma açılması için Divan’dan emir gelmiş-tir. Fakat 7 Aralık 1574 ‘de Sultan II. Selim’in vefat tarihinden sonra, Hicri 982 senesinin son ayının (Zilhicce) ilk günü (14 Mart 1575) ibadete açılmıştır. Selimiye Camii’nin inşa fermanını yazan II. Selim, bu sebeple camiinin açılışını görememiştir.
Selimiye Camii’nin Dış Mimari Özellikleri Camii’nin kubbesi
Selimiye Camii’nin en önemli özelliklerinden biri yerden yüksekliği 43.28 m. olan, 31.30 m. çapındaki kubbesidir. Daha önceki kubbeli yapılarda, asıl kubbe kademeli yarım kubbelerin üzerinde yükselirken, Selimiye Camii tek bir kubbe ile örtülmüştür. Bu kubbe 6 m. genişliğindeki kemerlerle birbirine bağlanan ve filayağı adı verilen dev sütunlar üzerine oturtulmuştur. iki tanesi kıble duvarına bitişik olan 8 filayağının diğer altısı ikişer ikişer doğu, kuzey ve batı duvarlarının önünde yer almaktadır. Köşelerde dört, Mihrap yerinde ise bir yarım kubbe, merkezi kubbeyi desteklemektedir. 31,25 m. çapındaki bu muazzam kubbenin ağırlığı 2000 ton-dur. Kubbe üzerindeki kurşunun ağırlığı ise 18 tondur. Bu muazzam eserin kilit taşı ise 5 ton olup, taşın üzerinde 5 m.’lik altın kaplı alem bulunmaktadır. Camii, kubbe kasnağındaki 32 küçük pencere ve yüzlerdeki üst üste 6 dizideki çok sayıdaki pencere ile aydınlatılmıştır. Bu camii, Mimar Sinan’ın inşa ettiği 8 dayanaklı camii planının en mükemmel örneğidir.