Bir açık hava atlı sporu olan polo, dörder oyuncudan oluşan iki takım arasında oynanır. Oyun, chuka adı verilen devrelerden oluşur. Çoğu maç, her biri ara verilmeden oynanan yedişer dakikalık altı chukadan oluşur. Amaç diğer takımdan daha çok sayı yapabilmektir. Oyuncular, topu karşı takımın kalesine sürebilmek için tahtadan yapılmış oyun sopaları kullanır. Polo nefes kesici bir hızda oynanır ve hem izleyenler hem de oyuncular için eğlencelidir. Polonun kapalı mekanda oynanan versiyonuna arena polo adi verilir. Polo, dünyanın en eski takım sporlarından biridir. Köklerinin, Pers İmparatorluğu’nun MÖ 600’lü yıllarına uzandığı sanılıyor. Uluslararası Polo Federasyonu (FIP) bu sporun yönetim birimidir ve polo dünya şampiyonalarını düzenler. Profesyonel polo dünyasına Arjantin öncülük eder. Bir oyuncuya verilen en yüksek rütbe olan 10 handikap puanına ulaşan polocuların çoğu Arjantinli’dir.
Binici Profili
Polo, uyumlu çalışma ve ileri düzeyde binicilik yeteneklerini gerektiren zor bir spordur. Oyuncular başarılarının çoğunu midillilerine borçludur.
Gerekli Malzemeler
Polo zor bir spordur; eyer ve ufak çiviler, dönüşler ve hızlı kovalamacalar sırasında sabit durmalıdır. Oyuncular topa vurmak için uzun tahta bir sopa kullanır. Vuruş için sopanın ucu değil, uzun kenarları kullanılır.
Özel Yapım Top : Açık hava poloda kullanılan top, katı ve yoğun bir plastikten yapılmıştır. Arena polosundaysa şişirilmiş ve deri toplar kullanılır.
Polo Eyeri : Oyuncular atlayış-eyerine benzer, dolgulu diz yuvası olamayan İngiliz eyerleri kullanır.
Sopa : Sopa genellikle 120-135 cm arasında olur. Tokmaklı ucun ağırlığı oyuncuya sarkaçlı bir vuruş sağlayabilmek için özel olarak ayarlanmıştır. Tokmaklı ucun ağırlığına “cigar” adı verilir.
Ne Giyerler?
Her oyuncu başlık, takımının renklerinde ve üstündeki sayıyla oynadığı pozisyonu belirten bir polo tişörtü ve geleneksel polo pantolonu giyer. Binici çizmelerine mahmuz da dahil olabilir. Bazı kulüplerde dizlikler zorunludur, eldivenlerse isteğe bağlıdır.
Baş Koruması : Havadaki bir top bir oyuncuyu kolaylıkla sakatlayabılir. Bu nedenle tüm oyuncuların bir başlık takması zorunludur.
Yakalı Tişört : Yakalı tişört, takım renklerindedir ve poloda olduğu kadar caddelerde de modadır.
Sıkıca Tutabilmek İçin Eldivenler : Çoğu oyuncu, sopayı daha iyi kavrayabilmek için en azından sağ eline eldiven takar.
Dizlikler : Dizlikler, ata herhangi bir zarar vermeksizin oyuncunun dizlerini çarpışmalardan ve havadaki toplardan korur.
Binici Çizmeleri : Bacağa iyi oturan çizmeler tam diz hizasındadır ve alt bacakları oyun sırasında ortaya çıkabilecek hasarlardan korur.
Oyun Alanı
Açıkhavada polo, dokuz futbol sahası genişleğindeki düz çimenlik bir alanda oynanır. Alanın uzunluğu her zaman 274,32 m’dir ama genişliği değişebilir. Dikey bir panelle çevrelenen alanlar 146.3 m genişliğindedir. Sadece beyaz bir çizgiyle çevrelenmiş alanların genişliğiyse genellikle 182.88 m’dir. Tahtadan yapılmış kale direklerinin genişliği 7.32 m’dir her iki uçta da bulunurlar.
Oyuna Başlamak : Her bir chuka başlangıcında ve atılan her golün sonrasında, iki takımın oyuncuları t noktasının önünde karşılıklı olarak sıralanır. At üzerindeki hakemlerden biri topu iki takımın ortasına yuvarlar ve oyun başlar. Top, kenar çizgilerinden oyun dışına çıkarsa, iki takım da çıkış noktasından 5 yardalık (4.6 metre) mesafede yanyana dizilir ve hakem, oyunu aynı yöntemle başlatır. Eğer bir hücum oyuncusu topu oyun alanının dışına gönderirse, bir savunma oyuncusu topun, dışarı çıktığı noktadan tekrar oyuna girmesini sağlar.
Kurallarına Göre Oynamak
Polo heyecan verici bir hızla oynanır. Aslında, tam bir maç sekiz chukadan oluşur; ama günümüzde Çoğu maç altı chukayla sınırlanmıştır. Oyun aralıksız devam eder. Sadece bir oyuncunun ya da atın yaralanması durumunda oyuna ara verilebilir. İki chuka arasında oyuncuların atların’ değiştirmeleri için kullanılan, genellikle dört dakika süren bir ara verilir. Devre arasındaysa ara 10 dakikadır.
Oyunun Kuralları
Polonun kuralları karmaşıktır ve takımın renginden kalenin boyutuna kadar her şeyi kapsar. Farklı sahalar, oyun mevkilerini de etkiler. Temel amaç oyuncuların ve midillilerin güvenliğini sağlamaktır. En sık rastlanan kural biniş ihlali ve sopanın tehlikeli kullanımına ilişkindir. Kuralları, üç resmi yetkili saptar. At üzerindeki iki hakem, oyunu sahanın iki yanından izler. Bir başka hakemse baş hakemlik görevini üstlenir ve diğer iki hakemin kararları arasında uyuşmazlık varsa oyunun tekrarını videodan izleyerek nihai kararı verir.
Sol el yasağı : Uluslararası arenada birkaç solak oyuncu olmasına rağmen oyun sopası mutlaka sağ elle tutulmalıdır. Çok tehlikeli olduğuna karar verdikten sonra solak oyunculuk 1975’te yasaklanmıştır.
Cezalar
Eğer bir oyuncu faul yaparsa, hakemlerden biri serbest vuruşa ya da penaltıya karar verebilir. Önemsiz fauller, derecesine göre: 40 ya da 60 yarda mesafeden kullanılacak serbest vuruşlarla cezalandılır. Eğer yapılan faul bir oyuncunun gole gitmesine engel olduysa bu hareket hakem tarafından 30 yardalık mesafeden kullanılacak bir penaltıyla cezalandırılır. Penaltılar genellikle takımın en deneyimli oyuncusu olan 3 numaralı oyuncu tarafından kullanılır. Rakip takım penaltı kullanımı sırasında oyuna müdahele edemez.
Hücum Vuruşları
Profesyonel bir polo oyuncusu sadece iki güçlü vuruş sayesinde topu sahanın bir ucundan diğer ucuna gönderebilir. üzengilerin üstünde yükselmek vuruşun gücünü arttırır. Bir oyuncu topa herhangi bir açıdan vurabilir. Bazı vuruşlar diğerlerine göre çok daha zordur; bu nedenle de her seviyeden polo oyuncuları vuruş tekniklerini tahtadan yapılmış bir atın üstünde çalışırlar. Atın belinin altından yapılan ve sopanın, midillinin bacağına çarpması halinde ciddi yaralanmalara neden olabilecek en zor vuruş, “milyoner vuruşu” olarak bilinir.
Forehand : Forehand top, midillinin sağ tarafındayken kullanılan vuruştur. Top gideceği yönün tersinde durmaktadır.
Backhand : Backhand,top oyuncunun ve midillinin sol tarafındayken kullanılır. Top atın gittiği yönün tersine gider.
Handikap
Polo, farklı yeteneklere sahip oyunculardan kurulu her iki takıma da eşit kazanma şansı verebilmek için bir handikap sistemi benimsemiştir. Handikap, standart altı chukalık bir maça dayanır ve handikap puanları -2 ile +10 arasında değişir +4’Iük bir handikapa sahip oyuncu, uluslararası müsabakalara katılmak için yeterlidir, Oyun başlamadan önce takımdaki her oyuncunun handikap sayısı toplanır ve takımın toplamına eklenir, iki takımın toplam handikapları arasındaki fark düşük, handikaplı takımın gol avantajı olarak kabul edilir. Yani, toplam 30 sayı handikapla oyuna başlayan takım, toplamda 35 sayı handikapıa başlayan takıma göre beş gol avantajına sahiptir
Savunma Oyunu
Topu oyun sahasında tutmak için çeşitli savunma teknikleri kullanılır. 4 numaralı, yani gerideki oyuncu savunmanın kilit oyuncusudur; 3 numaralı oyuncunun da desteğiyle sağlam bir savunma sağlar. Backhandlerin birçoğu, topun kaleye gitmesini engellemek için kullanılan vuruşlardır.
Fauller Ve Penaltılar
Polo, midillilerin üstünde dörtnala oynanan zorlu ve fiziğe dayalı bir spordur. Oyuncuların ve atların güvenliği önceliklidir. Bu nedenle de, gereksiz güç kullanımı sportmenliğe aykırı bir davranış olarak kabul edilir. Örneğin, oyuncuların, bir başka oyuncu topun ardındayken dirseklerini kullanmaları yasaktır. Bu davranış genellikle faulun yapıldığı yerden bir serbest vuruşla cezalandırılır.
Çizgileri Geçmek : Polonun en önemli prensibi “topun çizgisi”dir. Bir oyuncunun her vuruşunda hayali bir çizgi, topun gidiş yönünü temsil eder ve oyun alanındaki tüm oyuncular için geçiş hakkını belirler. Bir oyuncu topun çizgisine sahip olunca geçiş hakkına da sahip olur; bu genellikle, topa son vuran oyuncuya aittir. Top çizgisindeki bu oyuncunun önüne başka bir oyuncu geçerse, hakemin faul kararı üzerine penaltıyla cezalandırır.
Tehlikeli Binicik : Tehlikeli binicilik, diğer oyuncuları ve atları ciddi biçimde tehlikede bırakacak tüm davranışların genel adıdır. Herhangi bir tehlikeli binicilik örneği sergilenmesi yasaklanmıştır ve gerçekleşmesi durumunda hakemler tarafından ağır biçimde cezalandırılır. Tehlikeli biniciliğin örnekleri arasında, dört nala giden bir oyuncunun önüne geçmek, atı 45 dereceden daha yüksek bir açıyla sürmek, başka bir atın yakınına girmek, rakibin midillisinin arka ayaklarına müdahele etmek ve genel olarak korkutucu biçimde gitmek vardır.
Hain Kanca : Eğer bir oyuncu rakibin atına yaklaşarak onu yakalamak isterse hakem çarpraz aşırma (cross hook) faulüne karar verir. Aşırma teşebbüsü rakibin atı ve top aynı taraftaysa mümkündür. Omuzla ya da atın bacaklarına müdahele etmek penaltıyla cezalandırılır.
Taktikler Ve Teknikler
Polo dayanıklılığın ve gücün sergilendiği bir oyun olarak taktiklere ve stratejilere dayanır. Bir takım nadiren gelişmiş bir taktik üzerinde çalışır; ama oyuncular oyun sırasında yararlanabilmek amacıyla rakiplerinin dezavantajları ve güçsüz yanlarını öğrenmek için zaman harcarlar. En iyi midilliler genellikle oyunun sonucunu belirleyen dördüncü ve altıncı chukalara saklanır.
Topu Geriye Doğru Oynamak : Topu geriye doğru oynamak, bir takım arkadaşına gönderilen geri pastır. Pası alan oyuncu topa hâkim olup daha sonra hücum pozisyonundaki arkadaşına gönderir. Geri pas yapmak, topu çevirmekten daha kolaydır ve bir oyuncu topu rakibinden çaldığı zaman da kullanılabilir. Topu çalan oyuncu daha sonra topu çevirip gol atabilir.
Topu Çevirmek : Topu çevirmek, golü engellemeye çalışan bir savunma oyuncusunun topa hakim olup, bir hücum oyuncusuna iletmesine fırsat verir. Ayrıca top çevirmek, bir oyuncuya, daha iyi pozisyonlara geçmeleri için gereken zamanı takım arkadaşlarına kazandırma fırsatını da verir. Topu çevirmek, topa hakim olduktan sonra atı bir başka tarafa çevirebilmeyi içerir. Rakip oyuncular yakındaysa zaman alan top çevirme taktiğinden kaçınılır.
Kulvardan Çıkmak : Bazı şartlar altında, oyuncular topa vurmaya çalışmaktan ya da kovalamaktansa diğer oyuncuyu toptan uzaklaştırmayı tercih edebilir. Bu taktik genellikle, takım arkadaşlarından biri bu pası değerlendirebilecek pozisyona sahipse kullanılır. Hücum açısının 45 dereceden az olduğu durumlarda kulvardan çıkmaya izin verilir. İşin zor kısmını polo midillileri üstlense de her oyuncu, rakibi toptan uzaklaştırmak için kendi bedenini de kullanır.
Bir Oyuncuyu Toptan Uzaklaştırmak : Maviler içindeki oyuncu rakibini toptan uzaklaştırmaya çalışıyor. Bir oyuncu, rakibini toptan uzaklaştırmak için bedenen iterken kendi atını kullanabilir. Kulvardan çıkarmak, rakibin topa ulaşmasına engel olmak için ya da takım arkadaşına iyi bir vuruş fırsatı verebilmek için kullanılan bir savunma hareketidir.