Mahalli adı: Diken üzümü, ekşimen (Kayseri), garamık, gıraba, hatun tuzluğu, kadın tuzluğu, sarı çalı, kızamık, zibike.
Kökeni ve Yayılışı: Kafkaslarda yabani olarak 3 türü bulunur. Tıpta yalnız Berberis vulgaris türü kullanılır. Genellikle ormanlıklarda rastlanır. Sivas bölgesinde, meyvelerinden yapılan tatlıya Kara aş adı verilir.
Bitkisel Özellikleri: Çok yıllık, 2-3 m. kadar boylanan, dik gelişen, dallanan, çok dikenli bir ağaçtır. Yaprakları elips veya yumurtamsı-uzunca şekillidir. Çiçekleri sarı renkli ve salkım halindedir. Meyveleri sulu olup, olgunlaştığı zaman parlak kırmızı renk alır. Bazen de sarı-kırmızı bir renk alır. Tadı ekşidir. Tohumları iridir. Nisan-mayıs aylarında çiçek açar. Meyveleri, Eylül-ekim aylarında olgunlaşır.
İçerikleri: Terkibinde (olgun meyve haricinde) protoberberin tabiatlı alkaloitler tespit edilmiştir. Bunlardan en önemlisi berberindir. Ayrıca, bisbenzilizoxinolin türevi alkaloitler, oksiakantin, ve barbamin saptanmıştır. Bitki kökünde %1.5 berberin alkaloiti, kabuklarında %0.4-0.5 berberin, %1.5 antikor maddeleri, %1.12 katran, %38.6 mg C vitamini, yapraklarında %0.18-0.2 berberin alkaloiti, %2.1-2.55 pirokatexin tabiatlı antikor maddeleri, %5.2 katran, %2.78 muhtelif asitler (elma ve limon asidi), %58.2-101 mg. C vitamini tespit edilmiştir. Meyvelerinde muhtelif asitler, antikor maddeleri, karotinoitler vardır.
Faydalanma Yönleri: Bitkinin; yaprak, kök, gövde, dal, kabuk ve meyvelerinden yararlanılır. Yaprak hasadı, bitki çiçek açtığı zaman yapılır. Kök hasadı sonbaharda, kabuklar yazın ilk aylarında, meyve hasadı da meyvenin tam olgunlaştığı zaman yapılır. Tıpta, bitkinin yapraklarından hazırlanan çay ve alkollü ekstrakt dahili kanamalarda (döl yatağı kanamalarında) kan durdurucu olarak kullanılır. Ayrıca, idrar kesici olarak ve karaciğer iltihabının kurutulmasında faydalanılır. Uzun süredir, köklerinden elde edilen berberin alkaloitlerinden sülfat tuzu formunda (berberin sülfat) tablet şeklinde hazırlanan preperat safra yolları hastalıklarında safra atıcı olarak faydalanılmaktadır. Bitkinin yaprağından hazırlanan çay, safra atıcı özelliktedir. Halk tarafından taze hasat edilmiş meyvelerinden hazırlanan reçel, şerbet, skorbüt, raksit, kansızlık, işitme, malyariyasıtma ve mide bağırsak hastalıklarında çok eskiden beri başarı ile kullanılmaktadır. Kuru meyvelerinden de çay demlenir.