“Birleşmiş Milletler Genel Kurulu,
İnsan haklarının tanınmamasının ve hor görülmesinin insanlık vicdanını isyan ettirecek barbarlıklara neden olmuş bulunmasına ve insanların her türlü korku ve sefaletten kurtulacakları, ifade ve inanç özgürlüğüne sahip olacakları bir dünya kurmanın insanın en yüksek amacı ilan edilmiş olmasına dayanarak;
İşbu insan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni tüm halkların ve tüm ulusların erişmeye çalışacakları ortak bir ülkü olarak ilan eder:”
Yukarıdaki metin İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin giriş kısmından alınmıştır. Bu metinde insanlığın İkinci Dünya Savaşı sırasında geçirdiği büyük maddi ve manevi sarsıntıdan söz edilmektedir. Gerçekten de İkinci dünya Savaşı’na katılan devletler uluslararası antlaşmaları ve insan haklarını daha önce hiç olmadığı kadar çiğneyerek milyonlarca askerin ve sivilin ölümüne yol açmışlardır. Bunun üzerine savaş sonrasında dünya “insanlık suçu” adıyla yeni bir hukuki kavramla tanışmış ve bu suçu işleyenler uluslararası mahkemelerde yargılanarak cezalandırılmışlardır.
Savaş sonrasında insanlık, bir yandan savaş suçlularını yargılayıp cezalandırırken diğer yandan bu tür felaketlerin bir daha yaşanmaması için önlemler almayı da ihmal etmedi. Bu amaçla Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 10 Aralık 1948 tarihli oturumunda, imzacıları arasında Türkiye’nin de bulunduğu İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni kabul ve ilan etti. Bu bildirgeyi 1950 yılında imzalanan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve 1989 yılında kabul edilen Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi izledi. Böylece insan hakları uluslararası belgelerde güvence altına alınmış oldu.
İnsan Hakları Maddeleri
Türk milleti tarih boyunca insan haklarına saygısı ve hoşgörüsüyle tanınan bir millet olmuştur. Milletimiz bu özelliklerini barışçı bir dış politika izleyerek ve önce Milletler Cemiyetine, ardından Birleşmiş Milletlere katılarak 20. yüzyılda da göstermiştir. Türkiye Soğuk Savaş Döneminde Batı Bloku’nun yanında yer alarak Batı’da önem kazanan demokrasi ilkelerini ve insan hakları uygulamalarını kolayca benimsemiştir. Diğer yandan ülkemiz demokrasinin gereği olarak 1946 yılından itibaren çok partili siyasi hayata geçmiştir. Ayrıca 1948’de Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ni, 1954’te Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini, 1990’da da Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni imzalamıştır.
Devletimiz Anayasa’sında ve kanunlarında vatandaşlarının temel hak ve özgürlüklerini koruyucu hükümlere yer vermiştir. Bunun yanı sıra insan hak ve özgürlükleri ile demokrasiyi geliştirmek için imzaladığı uluslararası belgelerin bağlayıcılığını da kabul etmiştir. Ülkemizin bu değerlere olan bağlılığının bir diğer göstergesi Avrupa Birliği’ne 1963 yılında yaptığı üyelik başvurusudur. Türkiye demokrasi ve insan hakları ilkelerine dayanan bu kuruluşa tam üye olma çabalarını günümüzde de devam ettirmektedir.