Bitki ve hayvanların eşeyli ya da eşeysiz üreme ile çoğaldığını çeşitli örnekler üzerinden incelediniz. Üreme hakkında öğrendiklerinizden hareketle şu soruyu merak etmiş olabilirsiniz: “Bazı canlılar eşeysiz ürerken niçin diğer canlılar eşeyli ürer?” Bu sorunun cevabı şöyle bir karşılaştırma yaparak verilebilir:
- Eşeysiz üreyen bir canlının üreme hücreleri oluşturmasına gerek yoktur. Eşeyli üreyen canlıların ise üreme organlarında üreme hücreleri oluşturulmasına ihtiyaç vardır. Tüm canlılık olaylarında olduğu gibi üreme hücreleri oluşturma da enerji harcamayı gerektiren bir olaydır. Ayrıca üreme hücrelerinin ömrü sınırlıdır. Bu sınırlı sürede hücreler üremede rol almazsa eşeyli üreyen canlı boşa enerji harcamış olur.
- Eşeysiz üreyen canlı, bir eşe ihtiyaç duymadan kendi başına üremeye devam edebilir. Ana canlıdan yeni yavrular meydana gelebilir. Eşeyli üreyen canlılarda ise yeni yavruların meydana gelebilmesi için iki ebeveyne ait üreme hücrelerinin döllenmesine ihtiyaç vardır.
- Eşeysiz üreyen canlı yaşadığı ortama ve değişen çevre koşullarına uyum sağlamış olabilir. Çevre koşulları değişmediği sürece bu canlı, kendisinin kopyası olan çok sayıda yeni yavru bireyler meydana getirebilir. Onlar da bu ortamda yaşayıp çoğalabilir. Çevre koşullarında meydana gelecek olumsuz yöndeki bir değişme aynı kalıtsal özelliklere sahip canlı türünün bireylerinin ölümüne neden olabilir.
Eşeyli üreme ise canlılara taşıdıkları özellikleri bakımından çeşitlilik sağlar. Bunun nedeni, yavruların her iki ebeveynden aktarılan kalıtsal materyali taşımalarıdır. Ebeveynlerden üreme hücreleriyle aktarılan bazı kalıtsal özellikler canlıya doğal yaşamda üstünlük sağlayabilir. Örneğin fareler eşeyli üreyerek çoğalır. Yavruların bazıları diğerlerinden küçük, büyük ya da hızlı olabilir. Farelerde olduğu gibi hızlı koşabilmek bazı hayvanlarda üstünlüktür. Yavaş farelerin baykuş, yılan gibi hayvanlar tarafından yakalanıp yenme olasılığı yüksektir. Hızlı fareler yavaşlara göre Çoğu kez hayatta kalır. Hayatta kalan hızlı fareler üreyip bu özelliğini yavrularına aktarabilir.