Milliyetçilik düşüncesinin etkisiyle Osmanlı Devleti ve Avusturya Macaristan İmparatorluğu’nun yönetimi altında yaşayan milletler bağımsızlıklarını kazanmak için harekete geçmişti. Bağımsızlık hareketleri Balkanlardaki Slavları kendi yönetimi altında birleştirmek isteyen Rusya tarafından da destekleniyordu. Rusya’nın Panslavizm olarak adlandırılan bu politikasının yanı sıra sıcak denizlere inmek için Boğazları ve İstanbul’u ele geçirme gibi projeleri de vardı. Avusturya Macaristan imparatorluğu ve Osmanlı Devleti ise Rusya’nın bu hayallerinin önüne geçebilmek için Almanya ile yakınlaşmak zorunda kalmıştı.
Birinci Dünya Savaşı öncesinde dünya siyasetine yön veren önemli olaylardan bir diğeri de Sanayi İnkılabı ve bunun sonucunda ortaya çıkan sömürgecilik yarışıydı. Sömürgecilik yarışı 19. yüzyılın sonlarına doğru İtalya ve Almanya’nın siyasi birliklerin’ tamamlamalarıyla daha da hızlandı. Bu devletlerden Almanya askeri gücüne güvenerek en güçlü rakip olarak gördüğü İngiltere’nin Afrika ve Uzak Doğu’daki sömürgelerini ele geçirmeye çalıştı. Bir yandan da Balkanlar ve Ön Asya’daki etkinliğini arttırmak için Berlin-Bağdat demir yolu projesini hayata geçirdi. Askeri ve ekonomik alanda Almanya kadar güçlü olmayan İtalya ise dikkatini önce Kuzey Afrika’ya, ardından da Ege Denizi üzerinden Batı Anadolu’ya çevirdi.
İtalya ve Almanya’nın güçlenerek Avrupa’daki dengeyi bozmaları İngiltere ve Fransa’yı endişelendiriyordu. İngiltere özellikle zengin bir ham madde kaynağı ve pazar olarak gördüğü Osmanlı Devleti’nin Almanya’nın kontrolüne girmesini istemiyordu. Bu nedenle uzun zamandır izlediği Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koruma siyasetinden vazgeçmiş ve zengin petrol yataklarının bulunduğu Orta Doğu’yu ele geçirme çabası içine girmişti.
Fransa ise 1870 yılında Almanya’ya kaptırdığı, zengin kömür yataklarının bulunduğu Alsasloren Bölgesi’ni yeniden ele geçirmek için fırsat kolluyordu. Bir yandan da azınlıkların haklarını koruma bahanesiyle Osmanlı Devleti’ni baskı altında tutarak bu devletin topraklarını ele geçirme planları yapıyordu. Avrupa’da yaşanan bu gerginlik ve çekişmeler devletlerin iki büyük blok halinde gruplaşmasına neden oldu. Bu bloklardan ittifak Devletleri grubu Almanya, Avusturya-Macaristan imparatorluğu ve İtalya’nın; itilaf Devletleri grubu ise İngiltere, Fransa ve Rusya’nın bir araya gelmesiyle kuruldu.